RASA:
Bernardyn
POCHODZENIE
: Szwajcaria.
DATA
PUBLIKACJI OBOWIĄZUJĄCEGO WZORCA : 29.10.2003.
UŻYTKOWOŚĆ
: Pies do towarzystwa, stróżujący i gospodarski.
KLASYFIKACJA
F.C.I. : Grupa 2 Pinczery, sznaucery, molosy i
szwajcarskie psy do bydła. Sekcja 2.2 Molosy typu górskiego. Bez prób pracy.
KRÓTKI
RYS HISTORYCZNY :
W XI wieku
na położonej na wysokości 2469 m n.p.m. Wielkiej Przełęczy Św. Bernarda mnisi
postawili schronisko dla podróżnych i pielgrzymów. Od połowy XVIII wieku w
schronisku tym trzymane były do stróżowanie i obrony duże psy typu górskiego;
ich obecność udokumentowana jest
na obrazach
począwszy od roku 1695, a pierwsza wzmianka pisemna w zapiskach klasztornych
pochodzi z roku 1707.
Niebawem
psy, nazywane ogólnie „Barry”, wykorzystać poczęto do towarzyszenia mnichom i
do odnajdywania zagubionych w mgle lub śnieżycy podróżnych, a wieści o
uratowanych przez nich ludziach rozchodziły się w wielu krajach i w różnych
językach. Szczególnie przyczyniły się do ich rozsławienia relacje żołnierzy
napoleońskich, którzy przekraczali przełęcz w 1800 roku, i o psach „Barry”
wiedziała już cała Europa.
Bezpośrednimi
przodkami psów z przełęczy były rosłe psy wiejskie, pospolite w okolicy.
Prowadzona przez pokolenia selekcja na ustalony typ wyglądu doprowadziła do
ustalenia obecnego typu rasowego.
Pierwszym
hodowcą, który w 1867 rozpoczął prowadzenie dokumentacji hodowlanej, był
Heinrich Schumacher z Hollingen w pobliżu Berna.
W lutym
1884 założono księgę rodowodową Schweizerisches Hundestammbuch (SHSB);
pierwszym zapisanym w niej psem był bernardyn o imieniu Leo. Kolejne 28 wpisów
to także bernardyny. 15 marca 1884 powstał w Szwajcarii klub bernardyna z
siedzibą w Bazylei. Rasa uznana została przy okazji Międzynarodowego Kongresu
Kynologicznego 2 czerwca 1887, i wtedy też przyjęto jej wzorzec. Od tego czasu
bernardyn uważany jest za narodową rasę Szwajcarii.
WRAŻENIE
OGÓLNE :
Bernardyn
występuje w dwóch odmianach:
- Krótkowłosej (z podszerstkiem,
“Stockhaar”).
- Długowłosej .
Bez względu
na odmianę, są to psy rosłe, o imponującym wyglądzie. Odznaczają się
harmonijną, mocną, krzepką i muskularną
budową, imponującą głową i bystrym wyrazem.
WAŻNE
PROPORCJE :
- Idealna proporcja wysokości w kłębie do
długości tułowia (mierzonej od stawu barkowego do guza siedzeniowego) wynosi 9 do
10.
- Idealna proporcja wysokości w kłębie do
głębokości klatki piersiowej na rysunku poniżej (brak rysunku we wzorcu FCI –
przyp. tłum.)
- Długość głowy wynosi nieco więcej niż
1/3 wysokości w kłębie.
- Stosunek głębokości kufy (mierzonej u
nasady) do jej długości wynosi prawie 2 do 1.
- Długość kufy nieco większa od 1/3
długości głowy.
ZACHOWANIE/TEMPERAMENT:
Z natury
przyjacielski. Temperament waha się od spokojnego po żywy, czujny.
GŁOWA
:
Wrażenie
ogólne : Mocna, imponująca, bardzo wyrazista.
MÓZGOCZASZKA
:
Czaszka :
Mocna, szeroka, oglądana z profile i z boku lekko zaokrąglona. Gdy pies jest
pobudzony, nasada uszu i górna krawędź
czaszki tworzą linię prostą, po bokach łagodnie opadającą do mocno
wykształconych kości policzkowych. Czoło stromo przechodzi w kufę. Kość
potyliczna tylko umiarkowanie rozwinięta, łuki brwiowe wyraźne. Bruzda czołowa,
przebiegająca przez czoło, jest wyraźna i przebiega dokładnie przez środek
czaszki. Skóra na czole lekko pomarszczona nad oczami; zmarszczki zbiegają się w
kierunku bruzdy czołowej. Gdy pies jest czymś zainteresowany, zmarszczki są
umiarkowanie widoczne, poza tym – słabo. Stop : Wyraźny.
TRZEWIOCZASZKA
:
Nos :
Czarny, szeroki i kanciasty. Nozdrza dobrze rozwarte.
Kufa:
Jednakowo szeroka na całej długości. Grzbiet nosa prosty, z lekką bruzdą.
Wargi :
Krawędzie warg czarne. Górna tworzy wyraźne, ale nie przesadnie obwisłe fafle,
dolna krawędzią łukowato biegnące do nosa. Kąciki warg widoczne. Uzębienie :
Szczęki silne, szerokie, jednakowej długości. Zgryz nożycowy lub cęgowy,
kompletny i regularny. Lekki przodozgryz bez odstępu pomiędzy siekaczami
dopuszczalny, podobnie jak brak P1 i M3. Oczy : Średniej wielkości, barwy
ciemno brązowej po orzechową. Osadzone umiarkowanie głęboko, o przyjaznym
wyrazie. Pożądane, by powieki były przylegające. Dopuszczalna lekko obwisła w
kąciku dolna powieka, ukazująca trochę trzecią powiekę, a także mała fałda na
górnej powiece. Powieki całkowicie zapigmentowane. Uszy : Średniej wielkości,
osadzone wysoko i szeroko, dobrze owłosione, małżowiny miękkie, trójkątne, na
końcach zaokrąglone. Tylna krawędź trochę odstająca, przednia przylega płasko
do policzków.
SZYJA:
Mocna i dostatecznie długa, z umiarkowanie luźną skórą i podgardlem.
TUŁÓW:
Wrażenie
ogólne : Mocny, wyważony, imponujący i dobrze umięśniony.
Kłąb :
Wyraźny.
Grzbiet :
Szeroki, mocny, krzepki, linia górna prosta i pozioma aż do lędźwi.
Zad :
Długi, prawie nie opadający, płynnie przechodzący w nasadę ogona.
Klatka
piersiowa : Mostek umiarkowanie głęboki, żebra dobrze wysklepione, ale nie
beczkowate. Klatka nie sięga poniżej
łokcia. Brzuch i linia dolna : Trochę podciągnięte.
OGON
:
Mocny,
szeroki u nasady, długimi ciężki. Ostatni krąg sięga stawu skokowego. W
spoczynku zwisa prosto, albo lekko zakręcony w ostatniej jednej trzeciej
długości. Przy pobudzeniu wzniesiony.
KOŃCZYNY
KOŃCZYNY
PRZEDNIE :
Wrażenie
ogólne : Oglądane z przodu proste i równoległe, ustawione umiarkowanie szeroko.
Łopatki :
Skośnie ustawione, dobrze umięśnione i związane ze ścianą klatki piersiowej.
Ramię :
Dłuższe od łopatki, kąt w stawie barkowym nie nazbyt otwarty.
Łokcie :
Przylegające.
Podramię :
Proste, o mocnym kośćcu i suchych mięśniach.
Śródręcze :
Oglądane z przodu pionowe, stanowi przedłużenie podramienia; oglądane z boku
lekko nachylone.
Łapa: Duża,
o mocnych, zwartych i dobrze wysklepionych palcach.
KOŃCZYNY
TYLNE :
Wrażenie
ogólne : Dobrze umięśnione, umiarkowanie kątowane. Oglądane z tyłu równolegle i
nie za blisko siebie ustawione.
Udo :
Mocne, szerokie, dobrze umięśnione.
Kolano : Dobrze
kątowanie, nie wykręcone do wewnątrz ani na zewnątrz.
Podudzie :
Skośnie ustawione, raczej długie.
Staw
skokowy : Słabo kątowany, mocny.
Śródstopie:
Proste, ustawione równolegle jedno do drugiego.
Łapa :
Duża, z mocnymi, zwartymi i dobrze wysklepionymi palcami. Wilcze pazury
tolerowane, o ile nie przeszkadzają w ruchu.
CHODY
:
Ruch
harmonijny, z dobrym wykrokiem i mocnym napędem kończyn tylnych. Kończyny
poruszają się w liniach prostych, a grzbiet pozostaje równy i mocny.
SZATA
SIERŚĆ :
- Odmiana krótkowłosa (Stockhaar, z
podszerstkiem) : Włos okrywowy gęsty, prosty, przylegający i twardy. Obfity podszerstek.
Niewielkie portki na udach, ogon porośnięty gęstym włosem.
- Odmiana długowłosa: Włos okrywowy
prosty, średniej długości, obfity podszerstek. Na głowie i kufie krótki. Sierść
na zadzie i udach zwykle trochę pofalowany. Na przednich nogach pióra, na udach
wyraźne portki , ogon dobrze owłosiony.
MAŚĆ :
Podstawowa
maść biała z mniejszymi lub większymi rudo brązowymi łatami, albo z pełnym płaszczem,
pokrywającym grzbiet i boki. Płaszcz przerywany bielą jest równie prawidłowy. Dopuszczalna
także maść z pręgowaniem na tle rudo brązowym, a tolerowana żółto brązowa.
Pożądane ciemniejsze odcienie na głowie. Tolerowany nieznaczny czarny nalot na
tułowiu.
Wymagane
białe znaczenia : Klatka piersiowa, łapy, koniec ogona, kufa, strzałka na
głowie i plama na szyi. Pożądane znaczenia : Biały kołnierz. Symetryczna ciemna
maska.
WIELKOŚĆ
:
Wysokość w
kłębie : dla psa minimalna 70 cm, dla suki minimalna 65 cm.
dla psa
maksymalna 90 cm, dla suki maksymalna 80 cm.
Psy mogą
być większe, niż podano, pod warunkiem, że zbudowane są harmonijnie i
poruszają prawidłowo.
Wady:
- Brak wyrazu płci.
- Brak harmonii budowy.
- Nogi zbyt krótkie do wielkości psa.
- Mocne fałdy na głowie i szyi.
- Kufa zbyt krótka lub zbyt długa.
- Wargi dolne wywinięte na zewnątrz.
- Brak zębów innych niż P1 i M3. Zęby,
zwłaszcza siekacze, małe.
- Niewielki przodozgryz.
- Jasne oczy.
- Zbyt luźne powieki.
- Grzbiet zapadnięty lub wysklepiony.
- Zad przebudowany lub spadzisty .
- Ogon zarzucony na grzbiet.
- Brak wymaganych znaczeń.
- Krzywe lub mocno wykręcone na zewnątrz
przednie nogi.
- Strome lub iksowate kończyny tylne.
- Nieprawidłowy ruch.
- Sierść lokowana..
- Niepełna pigmentacja lub bark
pigmentacji nosa, wokół nosa, warg i powiek.
- Nieprawidłowe rozmieszczenie maści, np.
rudo brązowe kropki lub cętki na
białym tle.
WADY DYSKWALIFIKUJĄCE
- Niestabilny temperament, agresja.
- Tyłozgryz lub znaczny przodozgryz.
- Oko porcelanowe.
- Ektropion, entropion.
- Maść czysto biała lub ruda bez znaczeń.
- Maść inna od wzorcowej.
- Wysokość poniżej minimum.
Każdy pies
o nienormalnej budowie i/lub przejawiający zaburzenia zachowania powinien być
zdyskwalifikowany.
N.B.
: Samce muszą mieć dwa normalnie wykształcone jądra, w pełni
wyczuwalne w mosznie.
Niniejszy, poprawiony wzorzec
wchodzi w życie w kwietniu 2004 roku.